Gönülsüz Yapılan İş İle İlgili Atasözleri
Hayatta bazı işler vardır ki, ne kadar çabalasak da içimizden gelmez, ruhumuz o işe bir türlü ısınamaz. İşte o gönülsüzlükle girişilen her eylem, çoğu zaman arzu edilen sonucu vermez, hatta bazen telafisi güç sorunlara yol açabilir. Türk kültüründe de bu durumun bilincinde olarak, gönülsüz yapılan işlerin verimsizliğini, isteksizliğin getirdiği aksaklıkları ve zorlamayla güzellik olmayacağını veciz bir şekilde ifade eden pek çok atasözü bulunmaktadır. Bu satırlarda, içten gelmeyen her çabanın akıbetini özetleyen, yüzyıllardır kulaktan kulağa aktarılmış o bilge sözlere kulak vereceğiz. Çünkü bilmek gerekir ki, en iyi iş bile sevgiyle, istekle ve gönülden yapıldığında meyvesini verir.
Gönülsüz yenen aş ya karın ağrıtır ya da baş: Bu atasözü, en bilinenlerinden biridir. Gönülsüz yapılan bir işten verim alınamayacağını, aksine zarar görebileceğimizi ifade eder.
Gönülsüz namaz göğe çıkmaz: Dini bir bağlamda kullanılsa da, genel anlamda herhangi bir iş için geçerlidir. İşe gönül vermeden yapılan ibadetin de kabul görmeyeceği gibi, herhangi bir işin de başarıyla sonuçlanmayacağını ifade eder.
Gönülsüz köle efendiye zarar verir: Gönülsüz yapılan işlerde verim düşüklüğü, hatalar ve zararlar olabileceğini vurgular.
Gönülsüz yapılan işten hayır gelmez: Gönülsüz yapılan işlerin hayırlı sonuçlar doğurmayacağını ifade eder.
Gönülsüz namaz göğe ağmaz.”
Anlamı: Gönülsüz ve isteksiz yapılan ibadetlerin değeri yoktur. Bu söz genel anlamda, isteksizce yapılan hiçbir işin hayırlı olmayacağını belirtir.
Zorla güzellik olmaz.”
Anlamı: Bir kişi gönülsüzse, onu zorlayarak yapılan işlerin olumlu sonuçlanması mümkün değildir. İyi bir sonuç almak için içten gelen bir istek ve gönüllülük gerekir. Bir işin zorla yapılması, o işin güzel olmasını engeller. İsteyerek yapılan işler daha başarılı olur.
Gönülsüz yenen aş, ya karın ağrıtır ya baş.”